وبلاگ ما

معاینه ریه با گوشی پزشکی و شنیدن صداها از مهارت های بالینی پایه در ارزیابی فیزیکی بیمار محسوب شده. معاینه صداهای ریه چالش برانگیز به نظر میاد، اما، با کمی تمرین و تکرار و رعایت نکات ساده به درستی قابل تشخیص هست. معاینه ریه ها از نظر تشخیص زودهنگام اهمیت زیادی داره. مشکلات احتمالی سیستم تنفسی باید خیلی زود تشخیص داده بشه تا بیمار به اختلال جدی تری دچار نشه.

در این مقاله، مروری بر نحوه معاینه ریه، مراحل معاینه ریه در گروه های خاص، نکات و ترفندهای این معاینه فیزیکی خواهیم داشت.

مراحل معاینه ریه به صورت کلی

همینطور که در بخش مقدمه گفته شد، معاینه ریه با گوشی پزشکی یکی از مهم ترین بخش های ارزیابی بالینی شمرده شده که اطلاعات اساسی در خصوص سلامت سیستم تنفسی بیمار در اختیار دانشجوی پزشکی یا پزشک میذاره. ترفند حائز اهمیت این هست که برای انجام معاینه ریه با گوشی باید به شکل سیستماتیک و مرحله به مرحله پیش برید تا هیچ نکته ای از چشمتون پنهان نمونه.

مراحل کلی معاینه ریه شامل 4 بخش اصلی هست. این مراحل برای هر معاینه دستگاه تنفسی کاربرد زیادی داره و به پزشک در تشخیص مشکلات ریوی کمک میکنه.

در بخش زیر، با مراحل اصلی معاینه فیزیکی سیستم تنفسی آشنا خواهید شد.

1. بازبینی؛ اهمیت مشاهده نظری در معاینه ریه 

نکته: منظور از قرینگی این هست که دو طرف قفسه سینه حین تنفس باید به یک اندازه حرکت کنه. در نظر گرفتن عمق تنفس از جهت شدت یا میزان بالا و پایین رفتن قفسه سینه اهمیت داره و در نهایت، بررسی الگو به معنای اهمیت دادن به ریتم، سرعت و هماهنگی تنفس هست.

2. لمس با دست

3. کوبه یا ضربه زدن 

4. سمع و گوش دادن با گوشی پزشکی

راهنمای ساده و کاربردی معاینه ریه با گوشی پزشکی

یادگیری نحوه معاینه ریه ها به شنیدن صداهای تنفسی و متوالیا، تشخیص زودهنگام مشکلات ریوی کمک موثری میکنه. با وجود اینکه معاینه ریه با گوشی ساده بوده، اما، یکی از دقیق ترین و مهم ترین بخش های ارزیابی بالینی شمرده شده. در ادامه، به مراحل راهنمای ساده و کاربردی معاینه صداهای ریه خواهیم پرداخت. با فروشگاه گوشی پزشکی همراه باشید!

1. آماده سازی بیمار قبل معاینه سیستم تنفسی

محیط باید آروم و ساکت باشه تا شرایط برای شنیدن صداهای ریز مهیا بشه. از بیمار درخواست کنید لباسش رو تا حد امکان کنار بزنه یا بالا بده تا گوشی پزشکی به طور مستقیم روی پوست قفسه سینه قرار بگیره. بهتر هست که بیمار در حالت نشسته قرار بگیره یا به طور صاف بنشینه و کمی هم به جلو خم بشه.

2. قرارگیری صحیح گوشی پزشکی

از دیافراگم گوشی پزشکی برای معاینه صداهای ریه استفاده کنید. چرا که صداهای تنفسی با فرکانس بالایی قابل سمع هست. گوشی پزشکی رو روی نقاط مشخصی از قفسه سینه و پشت قرار بدید.

3. مراحل سمع صداهای ریوی

از بالای ریه شروع کنید و به صورت مقایسه ای و متقارن، پایین تر بیاید. بعد از این، نقطه های مقابل در هر دو طرف ریه رو با هم مقایسه کنید. در نهایت، از بیمار بخواید که با دهان باز و به آرومی دم و بازدم انجام بده.

4. صداهای طبیعی و غیر طبیعی ریه

به طور کلی، صدای طبیعی ریه باید صاف، واضح و یکنواخت باشه. با این حال، صداهای غیر طبیعی ریه شامل موارد زیر هست:

نکات مهم در معاینه فیزیکی ریه

حین معاینه ریه با گوشی، حتما به نکات زیر توجه داشته باشید:

تمرین گوش دادن به صداهای ریوی

برای تشخیص صداهای ریوی، فقط تسلط به تئوری کافی نیست. باید تمرین کنید، گوش هاتون رو به شنیدن صداهای ریوی عادت بدید و تجربه به دست بیارید. حالا چرا تمرین انقدر اهمیت داره؟ چون صدای ریه از بیمار به بیمار دیگر فرق میکنه و خیلی از صداهای غیر طبیعی مثل خس خس یا رال فقط در شرایط خاصی شنیده میشن. بدون تمرین و تکرار، امکان داره این صداها رو با صداهای طبیعی اشتباه بگیرید یا اصلا نشنوید!

در این بخش، یک سری نکات برای تمرین معاینه ریه با گوشی پزشکی در دسترس شما به خصوص کارآموزها قرار دادیم. توجه به این نکات تمرینی به شما در تشخیص مشکلات ریوی کمک خواهد کرد.

1. از افراد سالم شروع کنید

در ابتدا، میتونید به صدای ریه دوست ها، همکلاسی ها یا اعضای خانواده گوش بدید تا با الگوی طبیعی تنفسی آشنایی پیدا کنید.

2. با فایل های صوتی تمرین کنید

اگر در اینترنت بگردید، میتونید با نمونه های صوتی زیادی از صدای طبیعی یا غیر طبیعی ریه آشنایی پیدا کنید. توجه داشته باشید که اگر با فایل های صوتی تمرین کنید، خیلی بهتر میتونید تفاوت ها رو تشخیص بدید.

3. در هربار شنیدن دنبال هدف باشید

هربار که فایلی میشنوید، سعی کنید روی یک نوع صدا مثل خس خس تمرکز کنید. اگر صرفا روی یک نوع صدا تمرکز کنید، میتونید خیلی بهتر با اون حالت آشنا بشید.

4. مقایسه کنید

صدای دو سمت ریه رو با یکدیگر مقایسه کنید. گاهی تفاوت بین سمت چپ و راست کلید تشخیص بیماری ریوی هست.

5. بعد از هر معاینه ریه با گوشی پزشکی یادداشت بنویسید

صدایی که میشنوید رو توصیف کنید. حتی اگر مطمئن نیستید، این کار به شما کمک میکنه که به مرور زمان دقیق تر بشنوید.

معاینه ریه اطفال با گوشی پزشکی

معاینه ریه کودکان با گوشی پزشکی نیاز به دقت، صبر و شناخت جزئیات صداهای طبیعی و غیر طبیعی داره. چرا که سیستم تنفسی کودکان همچنان در حال رشد و تکامل بوده و این موضوع نسبت به معاینه سیستم تنفسی بزرگسال ها تفاوت هایی ایجاد کرده. 

نکته مهم تر در خصوص معاینه ریه با گوشی در اطفال این هست که مهارت و تمرین باید در جهت تطبیق جسمی و روانی کودک انجام بگیره. با دقت گوش دادن به صداهای ریه، مقایسه دو طرفه و درک تفاوت های صدای طبیعی یا هشداردهنده به شناسایی سریع تر مشکلات ریوی کمک خواهد کرد. توجه داشته باشید که برخی مدل های گوشی پزشکی لیتمن با دیافراگم کوچکتر برای معاینه ریه اطفال طراحی شده. در ادامه این بخش، مروری بر تحوه معاینه ریه اطفال با گوشی پزشکی و نکات تکمیلی مربوطه خواهیم داشت. 

1. آماده سازی کودک قبل از معاینه ریه با گوشی

قبل از معاینه ریه با گوشی پزشکی، مهم هست که کودک رو در وضعیت مناسبی قرار بدید:

2. نحوه صحیح سمع صداهای ریه در کودکان

به نکات زیر در خصوص معاینه صداهای ریه توجه کنید:

3. ویژگی های صدای تنفسی در کودکان

سرعت تنفس در اطفال بسیار بیشتر از بزرگسال ها هست. به عنوان مثال:

4. صداهای طبیعی یا هشداردهنده؟

برای شناخت و تشخیص بهتر صداهای طبیعی و غیر طبیعی به جدول زیر دقت کنید.

نکات تکمیلی و کاربردی برای معاینه بهتر

برای اطلاعات بهتر میتونید مروری بر نکات تکمیلی زیر داشته باشید:

جمع بندی 

معاینه ریه با گوشی یکی از مهارت های بالینی پایه در پزشکی بوده که به کمک اون میتونید وضعیت تنفسی بیمار رو خیلی سریع، بدون ریسک و کم هزینه ارزیابی کنید. مهم نیست قیمت گوشی پزشکی شما چقدر باشه، گوشی پزشکی MDF یا حتی گوشی پزشکی لیتمن کلاسیک 3 داشته باشید، تنها در صورت یادگیری طرز صحیح استفاده از استتوسکوپ، شناخت محل های مناسب سمع، تشخیص صداهای طبیعی از غیر طبیعی و تمرین مداوم هست که گوشی رو به ابزار تشخیصی دقیق تبدیل میکنه.

اهمیتی نداره بیمار بزرگسال یا کودک باشه، دقت، صبر و تکرار رمز موفقیت در معاینه ریه با گوشی پزشکی هست. با گذر زمان، گوش شما تفاوت های بین صداهای طبیعی و صداهای هشدارآمیز رو درک میکنه و تشخیص بهتری میده. همین این موضوع میتونه در نجات جان بیمارها نقش مهمی داشته باشه. 

در اینجا باید یادآوری کنیم که داشتن گوشی پزشکی باکیفیت برای معاینه صداهای ریه اهمیت زیادی داره. در میان گزینه های متنوع، گوشی پزشکی لیتمن با وضوح بالا و طراحی ارگونومیک انتخاب اول پزشک های حرفه ای به شمار میاد. از طرف دیگر، گوشی پزشکی MDF با کیفیت قابل قبول و قیمت مناسب تر برای دانشجوهای پزشکی به خصوص کارآموزها انتخاب اقتصادی شمرده شده. با این حال، فرقی نمیکنه شما از کدام برند استفاده میکنید، مسئله مهم تر تمرین، دقت و تقویت قدرت شنیداری هست و این سه مورد تنها با تجربه به دست میاد.